مقدمه
سرتا سر زندگي بشر پر از مسائل و پيچيدگي¬هاي خاص خود است، دراين شرايط يکي از مهمترين مهارت¬هايي که قادر است بالندگي و بهداشت رواني آنان را در مواجهه با مشکلات آينده حفظ و تقويت نمايد، مهارت حل مسأله به معناي اعم و حل مسأله اجتماعي بطور اخص است، به نحوي که افراد ناتوان از حل اين مسائل ومشکلات، ممکن است با اقدام به راه حل¬هاي نامؤثر مانند استفاده از مواد مخدر براي آرامش ، استفاده از سيگار براي جلب توجه و ترک تحصيل به علت ناتواني در بر طرف کردن مشکلات تحصيلي، نه تنها مشکل را بزرگ¬تر و پيچيده¬تر ساخته بلکه حتي در معرض خطر مرگ قرارگيرند ( مانند خود کشي و اقدام به خود کشي). فرا تحليلي که به¬وسيله دنهام و الميدا  در سال 1987 انجام شده است نشان مي دهد که مهارت¬هاي حل مسأله اجتماعي مي تواند اساساً از طريق مداخلات ارتقاء يابد. لاچمن  در سال 1992 در پژوهش خود به اين نتيجه رسيده است، افرادي که آموزش راهبرد¬هاي مقابله با خشم را دريافت کرده بودند در مقايسه با پسران پرخاشگر، پيشرفت¬هايي را در مهارت¬هاي حل مسئله به دست آورده¬اند و کمتر به مصرف دارو  و الکل دست زده¬اند. تحقيقات نشان از همبستگي مثبت بين کمبود مهارت¬هاي حل مسئله اجتماعي و اختلالات رفتاري دارد. پرخاشگري به عنوان نمود عيني هيجان خشم نمونه¬اي از اين همبستگي را نشان داده است(امين بيگي، 1377).

فهرست

عنوان ……………………………………………………………………………………….. صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………… 2

بیان مسئله………………………………………………………………………………………….. 3

اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………….. 7

اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………….. 8

فرضیه­ها…………………………………………………………………………………………… 8

تعاریف نظری و عملیاتی…………………………………………………………………………….. 8

فصل دوم: پایه­های نظری و سوابق پژوهشی

حل مسئله اجتماعی…………………………………………………………………………………. 11

انواع مهارتهای مقابله ای…………………………………………………………………………….. 11

تفاوتهای فردی در روش­های مقابله ای…………………………………………………………………… 11

مفاهیم حل مسئله…………………………………………………………………………………….. 12

حل مسئله اجتماعی و روانشناسی بالینی……………………………………………………………….. 12

مدل نظری حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………… 13

مهارتهای حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………….. 15

عوامل تأثیر گذار در حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………… 17

عوامل موثر موقعیتی و بافتی در حل مسئله اجتماعی……………………………………………………… 19

خشم…………………………………………………………………………………………………. 20

نظریه کمپل…………………………………………………………………………………………… 23

راهبردهای تنظیم هیجان………………………………………………………………………………… 23

نظریه نواکو…………………………………………………………………………………………… 24

نظریه نایت در تبیین تفاوت جنسی در خشم………………………………………………………………… 25

نقش­های جنسیتی……………………………………………………………………………………….. 25

تعریف نقش­های جنسیتی…………………………………………………………………………………. 25

نظریه­های نقش­های جنسیتی………………………………………………………………………………. 26

    نظریه های زیست شناختی…………………………………………………………………………… 26

    نظریه های زیستی اجتماعی…………………………………………………………………………. 28

    نظریه های روان شناختی……………………………………………………………………………. 28

    نظریه های روانشناسی اجتماعی…………………………………………………………………….. 30

    نظریه­های جامعه شناختی……………………………………………………………………………. 31

    نظریه ضرورت کارکردی نقشهای جنسیتی…………………………………………………………….. 31

    نظریه طبقات جنسی…………………………………………………………………………………. 33

    نظریه مالکیت ثروت………………………………………………………………………………… 34

   نظریه نیازهای سرمایه داری………………………………………………………………………….. 35

   نظریه پدر سالاری……………………………………………………………………………………. 36

   نظریه های تلفیقی…………………………………………………………………………………….. 37

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………….. 38

پیشینه حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………………… 38

پیشینه خشم………………………………………………………………………………………………. 42

پیشینه گرایش به نقشهای جنسیتی…………………………………………………………………………… 50

فصل سوم: روش تحقیق

نوع پژوهش………………………………………………………………………………………………. 58

جامعه پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 58

نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………….. 58

ابزارهای اندازه گیری………………………………………………………………………………………. 59

پرسشنامه نقش جنسیتی بم……………………………………………………………………………………. 59

پرسشنامه خشم صفت- حالت اسپیلبرگر((staxi-2…………………………………………………………

پرسشنامه تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی…………………………………………………………………… 61

روش اجراء………………………………………………………………………………………………… 62

روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….. 62

فصل چهارم: یافته­های تحقیق

یافته­های توصیفی…………………………………………………………………………………………… 64

یافته های استنباطی(یافته­های مربوط به فرضیه­ها)……………………………………………………………… 69

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

بحث در چهارچوب یافته­ها……………………………………………………………………………………. 87

محدودیت­ها…………………………………………………………………………………………………… 93

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………… 93

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………… 95

ضمایم………………………………………………………………………………………………………108

فهرست جداول

جدول(1): میانگین و انحراف استاندارد مولفه های گرایش به نقش جنسیت و خشم………………………… 63

جدول(2): میانگین و انحراف استاندارد مولفه های حل مسئله اجتماعی…………………………………………….. 63

جدول شماره(3): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = )و پسر(178 n = )در مقیاسهای خشم                    64

جدول شماره(4): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = ) و پسر(178 n = )در مقیاس­های گرایش به نقش جنسیتی    64

جدول شماره(5): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = ) و پسر(178 n = ) در مقیاس­های حل مسئله اجتماعی         65

جدول شماره(6): جدول میزان مؤلفه­های نقش جنسیت در دخترها و پسرها…………………………………….. 66

جدول شماره(7): جدول میزان مؤلفه­های خشم در دخترها و پسرها………………………………………………….. 66

جدول شماره(8): جدول میزان مولفه­های حل مسئله اجتماعی در دخترها و پسرها ……………………….. 67

جدول (9) : همبستگی بین مولفه های گرایش به نقش جنسیت و مولفه­های مهارت­ های حل مسئله          68

جدول (10) : همبستگی بین مولفه های گرایش به نقش جنسیت و مولفه های خشم……………………. 69

جدول (11) : همبستگی بین مؤلفه های خشم و مهارتهای حل مسئله………………………………………… 70

جدول(12): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله مثبت از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم….. 72

جدول(13): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله مثبت از طریق مؤلفه های گرایش به نقش  نقش جنسیت و خشم… 72

جدول(14): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله منفی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 74

جدول(15): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله منفی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم… 74

جدول(16): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی حل مسأله منطقی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 76

جدول(17): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی حل مسأله منطقی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم       76

جدول(18): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک تکانشی- بی احتیاطی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 78

جدول(19): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک تکانشی- بی احتیاطی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم…. 78

جدول(20): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک اجتنابی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم    80

جدول(21): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک اجتنابی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم  80

جدول(22): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(23)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره……………………… 82

جدول(24): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(25)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره…………………………………………….. 83

جدول(26): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(27)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره………………………………………………….. 84

جهت دانلود کلیک کنید

مقدمه
سرتا سر زندگي بشر پر از مسائل و پيچيدگي¬هاي خاص خود است، دراين شرايط يکي از مهمترين مهارت¬هايي که قادر است بالندگي و بهداشت رواني آنان را در مواجهه با مشکلات آينده حفظ و تقويت نمايد، مهارت حل مسأله به معناي اعم و حل مسأله اجتماعي بطور اخص است، به نحوي که افراد ناتوان از حل اين مسائل ومشکلات، ممکن است با اقدام به راه حل¬هاي نامؤثر مانند استفاده از مواد مخدر براي آرامش ، استفاده از سيگار براي جلب توجه و ترک تحصيل به علت ناتواني در بر طرف کردن مشکلات تحصيلي، نه تنها مشکل را بزرگ¬تر و پيچيده¬تر ساخته بلکه حتي در معرض خطر مرگ قرارگيرند ( مانند خود کشي و اقدام به خود کشي). فرا تحليلي که به¬وسيله دنهام و الميدا  در سال 1987 انجام شده است نشان مي دهد که مهارت¬هاي حل مسأله اجتماعي مي تواند اساساً از طريق مداخلات ارتقاء يابد. لاچمن  در سال 1992 در پژوهش خود به اين نتيجه رسيده است، افرادي که آموزش راهبرد¬هاي مقابله با خشم را دريافت کرده بودند در مقايسه با پسران پرخاشگر، پيشرفت¬هايي را در مهارت¬هاي حل مسئله به دست آورده¬اند و کمتر به مصرف دارو  و الکل دست زده¬اند. تحقيقات نشان از همبستگي مثبت بين کمبود مهارت¬هاي حل مسئله اجتماعي و اختلالات رفتاري دارد. پرخاشگري به عنوان نمود عيني هيجان خشم نمونه¬اي از اين همبستگي را نشان داده است(امين بيگي، 1377).

فهرست

عنوان ……………………………………………………………………………………….. صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………… 2

بیان مسئله………………………………………………………………………………………….. 3

اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………….. 7

اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………….. 8

فرضیه­ها…………………………………………………………………………………………… 8

تعاریف نظری و عملیاتی…………………………………………………………………………….. 8

فصل دوم: پایه­های نظری و سوابق پژوهشی

حل مسئله اجتماعی…………………………………………………………………………………. 11

انواع مهارتهای مقابله ای…………………………………………………………………………….. 11

تفاوتهای فردی در روش­های مقابله ای…………………………………………………………………… 11

مفاهیم حل مسئله…………………………………………………………………………………….. 12

حل مسئله اجتماعی و روانشناسی بالینی……………………………………………………………….. 12

مدل نظری حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………… 13

مهارتهای حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………….. 15

عوامل تأثیر گذار در حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………… 17

عوامل موثر موقعیتی و بافتی در حل مسئله اجتماعی……………………………………………………… 19

خشم…………………………………………………………………………………………………. 20

نظریه کمپل…………………………………………………………………………………………… 23

راهبردهای تنظیم هیجان………………………………………………………………………………… 23

نظریه نواکو…………………………………………………………………………………………… 24

نظریه نایت در تبیین تفاوت جنسی در خشم………………………………………………………………… 25

نقش­های جنسیتی……………………………………………………………………………………….. 25

تعریف نقش­های جنسیتی…………………………………………………………………………………. 25

نظریه­های نقش­های جنسیتی………………………………………………………………………………. 26

    نظریه های زیست شناختی…………………………………………………………………………… 26

    نظریه های زیستی اجتماعی…………………………………………………………………………. 28

    نظریه های روان شناختی……………………………………………………………………………. 28

    نظریه های روانشناسی اجتماعی…………………………………………………………………….. 30

    نظریه­های جامعه شناختی……………………………………………………………………………. 31

    نظریه ضرورت کارکردی نقشهای جنسیتی…………………………………………………………….. 31

    نظریه طبقات جنسی…………………………………………………………………………………. 33

    نظریه مالکیت ثروت………………………………………………………………………………… 34

   نظریه نیازهای سرمایه داری………………………………………………………………………….. 35

   نظریه پدر سالاری……………………………………………………………………………………. 36

   نظریه های تلفیقی…………………………………………………………………………………….. 37

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………….. 38

پیشینه حل مسئله اجتماعی………………………………………………………………………………… 38

پیشینه خشم………………………………………………………………………………………………. 42

پیشینه گرایش به نقشهای جنسیتی…………………………………………………………………………… 50

فصل سوم: روش تحقیق

نوع پژوهش………………………………………………………………………………………………. 58

جامعه پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 58

نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………….. 58

ابزارهای اندازه گیری………………………………………………………………………………………. 59

پرسشنامه نقش جنسیتی بم……………………………………………………………………………………. 59

پرسشنامه خشم صفت- حالت اسپیلبرگر((staxi-2…………………………………………………………

پرسشنامه تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی…………………………………………………………………… 61

روش اجراء………………………………………………………………………………………………… 62

روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….. 62

فصل چهارم: یافته­های تحقیق

یافته­های توصیفی…………………………………………………………………………………………… 64

یافته های استنباطی(یافته­های مربوط به فرضیه­ها)……………………………………………………………… 69

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

بحث در چهارچوب یافته­ها……………………………………………………………………………………. 87

محدودیت­ها…………………………………………………………………………………………………… 93

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………… 93

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………… 95

ضمایم………………………………………………………………………………………………………108

فهرست جداول

جدول(1): میانگین و انحراف استاندارد مولفه های گرایش به نقش جنسیت و خشم………………………… 63

جدول(2): میانگین و انحراف استاندارد مولفه های حل مسئله اجتماعی…………………………………………….. 63

جدول شماره(3): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = )و پسر(178 n = )در مقیاسهای خشم                    64

جدول شماره(4): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = ) و پسر(178 n = )در مقیاس­های گرایش به نقش جنسیتی    64

جدول شماره(5): میانگین و انحراف استاندارد دختر(222 n = ) و پسر(178 n = ) در مقیاس­های حل مسئله اجتماعی         65

جدول شماره(6): جدول میزان مؤلفه­های نقش جنسیت در دخترها و پسرها…………………………………….. 66

جدول شماره(7): جدول میزان مؤلفه­های خشم در دخترها و پسرها………………………………………………….. 66

جدول شماره(8): جدول میزان مولفه­های حل مسئله اجتماعی در دخترها و پسرها ……………………….. 67

جدول (9) : همبستگی بین مولفه های گرایش به نقش جنسیت و مولفه­های مهارت­ های حل مسئله          68

جدول (10) : همبستگی بین مولفه های گرایش به نقش جنسیت و مولفه های خشم……………………. 69

جدول (11) : همبستگی بین مؤلفه های خشم و مهارتهای حل مسئله………………………………………… 70

جدول(12): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله مثبت از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم….. 72

جدول(13): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله مثبت از طریق مؤلفه های گرایش به نقش  نقش جنسیت و خشم… 72

جدول(14): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله منفی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 74

جدول(15): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی جهت گیری مسئله منفی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم… 74

جدول(16): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی حل مسأله منطقی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 76

جدول(17): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی حل مسأله منطقی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم       76

جدول(18): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک تکانشی- بی احتیاطی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم… 78

جدول(19): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک تکانشی- بی احتیاطی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم…. 78

جدول(20): جدول خلاصه نتایج رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک اجتنابی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت و خشم    80

جدول(21): جدول ضرایب رگرسیون ورود برای پیش بینی سبک اجتنابی از طریق مؤلفه های نقش جنسیت وخشم  80

جدول(22): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(23)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره……………………… 82

جدول(24): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(25)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره…………………………………………….. 83

جدول(26): اطلاعات مربوط به شاخص­های اعتباری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره(MANOVA)

جدول(27)خلاصه اطلاعات تحلیل واریانس چند متغیره………………………………………………….. 84

جهت دانلود کلیک کنید